Opracowanie konkursowe dot. koncepcji architektoniczno-urbanistycznej rozbudowy, przebudowy i nadbudowy istniejących budynków: Bielskiego Domu Kultury i kina Znicz w Bielsku Podlaskim z przeznaczeniem na obiekt pełniący funkcje Bielskiego Centrum Kultury
Bielskie Centrum Kultury w Bielsku Podlaskim
Bielsk Podlaski, ul. 3 Maja
projekt – 2010
nagroda – wyróżnienie
Zespół projektowy:
mgr inż. arch. Janusz Kaczyński
mgr inż. arch. Barbara Miron-Kaczyńska
mgr inż. arch. Stefan Kaczyński
mgr inż. arch. Marek Patyra
mgr inż. arch. Urszula Matys
1. ANALIZA WARUNKÓW WYJŚCIOWYCH DO PROJEKTOWANIA:
Teren inwestycji jest zlokalizowany w ścisłym centrum miejskiej struktury urbanistycznej Bielska Podlaskiego, od wschodu przylega do realizowanego skweru im. Izabeli Branickiej, od południa i zachodu ograniczają go ulice 3 Maja i Kościuszki, od północy graniczy z zespołem zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej. W istniejącym obiekcie, w niezbyt wyrafinowanych warunkach lokalowych prowadzona jest bogata działalność dydaktyczno-artystyczna w wielu dziedzinach, dająca możliwości realizacji aspiracji członkom lokalnych społeczności, regionalnej wymiany kulturalnej i konkurowania na niwie szeroko rozumianej sztuki. Ośrodek z nazwy Bielski działa na polu daleko szerszym, często wykraczając poza miasto, gminę a nawet powiat czy województwo. I dla takiej roli w bielskiej społeczności należy zaprojektować nowy budynek.
Główne ograniczenia inwestycyjne:
– koszt realizacji inwestycji – 14,5 mln zł brutto
– maksymalna całkowita powierzchnia użytkowa brutto – ca 3000 m2 (wg programu funkcjonalnego inwestorskiego)
uwaga!
Nasz projekt przewiduje łączną pow. użytk. pomieszczeń na poziomie ca 3050m2 (większą o 50m2 !), jest to wymuszone koniecznością zaprojektowania pomieszczeń technicznych nie wymienionych w programie inwestorskim o łącznej pow. uzytk. ca 150m2..
– istniejący budynek domu kultury
– istniejąca zieleń wysoka – zabytek przyrody – dąb szypułkowy zlokalizowany z centrum nieruchomości oraz szpaler drzew w pasie drogowym ulicy 3 Maja
– istniejące budynki drewniane przy ul. Kościuszki wyznaczające jej narożnik oraz linię pierzei
Konkluzje:
– Bielski Ośrodek Kultury działa w najbardziej interesującej przestrzeni pogranicza kultur; wszystko to sprawia, że inspiracje formalne maja korzenie w wiele stykających się tu estetykach i aspiracjach wielu grup społecznych ale i etnicznych;
– program inwestorski balansuje merytorycznie pomiędzy funkcją miejskiej placówki kształcenia artystycznego w sztukach plastycznych, muzyce, śpiewie, tańcu i teatrze, a sporym wielofunkcyjnym komercyjnym obiektem widowiskowym; skutek jest taki, że przy ograniczeniach inwestycyjnych stawianych przez budżet oraz założony limit łącznej powierzchni użytkowej, żadna z tych funkcji nie może być w pełni kompletnie zrealizowana bez okrojenia drugiej; projekt musi więc być pragmatycznym kompromisem pomiędzy wymogami stawianymi dla poprawności zadanych funkcji i możliwościami ich realizacji.
– po analizie dotychczasowej pracy Bielskiego Domu Kultury przyjęto, że w obiekcie głównymi działaniami będą kształcenie artystyczne amatorów z jednej strony oraz organizowanie imprez kulturalnych o zasięgu lokalnym, wojewódzkim, czasem regionalnym;
– rozebrać salę kinową z elementami budynku istniejącego nie nadającymi się do dalszego wykorzystani, ale w maksymalny sposób wykorzystać strukturę obiektu istniejącego
– bezwzględnie zachować i zabezpieczyć zachowywaną cenną zieleń wysoką, w tym piękny dąb w centrum działki;
– powiązać funkcjonalnie plac przed budynkiem Centrum Kultury z realizowanym skwerem im. Izabeli Branickiej oraz wydzielić strefy przestrzenie publiczne od przestrzeni przydomowych
– utrzymać klimat architektoniczny drewnianej zabudowy wschodniej pierzei ul. Kościuszki
2. ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE:
Koncepcja:
– relacje przestrzenne i funkcjonalne z otoczeniem: każda z dwóch głównych części budynku mieści inną funkcję i ma ukształtowane różne związki przestrzenne z sąsiedztwem; dom kultury usytuowany od strony skweru, skąd ma niezależne, wyeksponowane wejście, jest łatwo dostępny z parkingu i placu, jest też bezpośrednio powiązany z holem głównym zorganizowanym w tzw. „pomiędzy” bryłami; wielofunkcyjna sala koncertowa przylega do dwupoziomowego, przestronnego holu głównego pełniącego tu funkcję foyer oraz przestrzeni wystawienniczej, do którego wejście jest bezpośrednio z ulicy, na przestrzał z otwarciem na plac-scenę zewnętrzną „pod dębem” na dziedzińcu za budynkiem, ograniczony od strony przestrzeni mieszkaniowych pergolą z galerią „na płocie” nanizaną na ciąg pieszy wiodący ze skweru Branickiej na ul. Kościuszki;
– projekt nie ucieka od zabudowy i elementów zagospodarowania istniejącego; przeciwnie w kreowanym otoczeniu obiektu wyznacza kameralne miejskie przestrzenie urbanistyczne komplementujące wzajemne relacje pomiędzy funkcjami sąsiadującymi ze sobą;
– dwie proste bryły: dwie komplementarne wzajemnie funkcje spotykają się w przestrzeni holu „pomiędzy” – otwartej z jednej strony na potężną koronę starego drzewa i przestrzeń ulicy „przed” z drugiej strony; dwie różne koncepcje estetyczne sztafażu na każdej z brył – zwarta masa ujęta w fakturę kształtowaną w betonie w kontraście do ażurów nałożonych na elewacje, lekkich jak kraty drewniane w altanach, jak wyrzynanki zdobiące podlaskie chałupy.
– układ funkcjonalny i etapowanie: plan budynku jest czytelny i prosty, zamknięty w dwóch wyrazistych formach stykając funkcje w przestronnym, dwupoziomowym holu; w jednej sala widowiskowa z całą techniką i technologią sceniczną, w drugiej zespół sal ćwiczeniowych i dydaktycznych z pomieszczeniami biurowymi i zapleczem socjalnym. Wspólną przestrzenią jest w parterze okazały hol recepcyjny z szatniami – pełniący też funkcje foyer wystawienniczego oraz barkiem na antresoli i zespołem sanitariatów w podziemiu. Prosta struktura przestrzenna budynku daje się łatwo dzielić na 2 i więcej etapów realizacji – główny podział to dylatacja oddzielająca nową konstrukcję sali widowiskowej od reszty budynku bazującej na strukturze obiektu istniejącego; dodatkowymi etapami będą przebudowa i adaptacja istniejącego budynku od ul. Kościuszki na funkcje MPiK-u i herbaciarni „w sadzie” oraz ukształtowanie pasażu „galerii na płocie” od skweru ku ul. Kościuszki na skraju funkcji publicznej BCK i przestrzeni przydomowej zespołu mieszkalnego, a także przestrzeni letniej aktywności obiektu -„sceny pod dębem”.
– stylistyka tworzywa architektonicznego: szukaliśmy zastosowań dla współczesnych technologii, z ich neomodernistyczną estetyczną szczerością, starając się wygubić skalę budynku i ocieplić współczesnym detalem tak, by odnajdowano w nim interesujący prowincjonalizm w iście nowoczesnej architekturze i we właściwej proporcji do wartościowej zabudowy istniejącej.
3. OPINIA SĄDU KONKURSOWEGO:
„Wyróżnienie przyznano za trafny i wyrazisty podział funkcjonalny zespołu oparty o przestrzeń przeszklonego holu otwartego „na przestrzał” na ul.3-go Maja i dąb (pomnik przyrody).
Wątpliwości budzi jednak brak spójności niezwykle klarownej idei z proponowanymi rozwiązaniami architektonicznymi, zwłaszcza w odniesieniu do mnogości zastosowanych materiałów, faktur i kolorystyki elewacji”
